Evde Tavşan Beslemek

Bu yazıyı okuyorsanız ne mutlu ki bir tavşan dostu daha var:) Dünyanın en sevimli hayvanlarından tavşanları evde beslemek hiç de sanıldığı gibi zor değil. Birkaç inceliğini öğrendiğinizde çok kolay ve inanılmaz keyifli. Ben bu yazıyı 2,5 senedir tavşan büyüten biri olarak, kendimin de ilk zamanlarda karşılaştığım soru işaretlerini düşünerek hem internet ortamındaki Türkçe kaynakların artması için, hem de etraftan sıkça duyduğum bazı yanlış inanışları değiştirmek için yazıyorum. Ben tavşanları böyle bilmezdim balık gibi donuk hayvanlar zannederdim ama siz onu severken gözlerini kapatan, onu kovaladığınızda havada parende atarak sevincini belli eden acayip sevimli hayvanlardır. Tüyleri o kadar yumuşaktır ki tavşandan sonra kedilerin tüyleri bile sert kalir (kediler de canımız yanlış anlaşılmasın). Yani evde bir tavşanın varlığı neşe ve mutluluk kaynağıdır.

1. Tavşanlar kokar mı? Hayır. Tavşanı eğer kolinin içine koyduysanız, günlerce de aynı kolinin içine çiş ve kakasını yaparsa tabi ki hayvancağız kokar. Kokmayı da geçtim ayakları ıslanırsa hasta olup ölür. Tavşani asla ve asla yikamayin. Yikanirsa ölürler. Ola ki koliye koydunuz ve hayvanin ayaklari biraz kirlendi islak mendille cok guclu bastirmadan biraz ovalayin sonra o nemlenen ayaklarini kuru yumusak bir mendille kurulayin. Yalniz dikkatli olun kemikleri pipet gibi incedir narin davranin. Orta boy (yani 20-30 cm boyunda) bir tavşanı en az 1 metre x 60 cm boyutlarında bir kafes alıp, kafesin altına önce çiş pedi serip, üzerine de confetti denilen altlık kırpıntı malzemeden 3-4 cm yüksekliğinde olacak şekilde yayarsanız hem o çok rahat eder hem de siz rahat edersiniz. Biz bu malzemeyi bulana kadar kendimiz her gün onlarca gazete kağıdını makasla kırparak kırpık malzeme elde etmeye çalışıyorduk ve gazete o kadar da emici olmadığı için her gün değiştirmek biraz yorucu olabiliyordu. Bu kırpıntılar çok emici. En az 1 hafta 10 gün gider. Bu kırpıntıların üzerine de birkaç tutam saman serperseniz tavşanınız için şahane olacaktır. Hem ayakları kuru ve yumuşak bir zemine basarken, hem de sanki otluyor gibi yerden samanını tırtıklayabilir. Ara ara (2 güne bir) altina birkac tutam ilave saman yayabilirsiniz. Böylece kakalarının da uzeri samanla kaplanacagı icin ayaklari hic kirlenmez pamuk gibi kalir. Tavşanınıza bu doğrultuda bakarsanız mis gibi koktuğunu özellikle de kulaklarının dibi ense bölgesini öpmeye koklamaya doyamadığınızı görürsünüz. 

Fındık'ın kafesinin temizledigimiz günkü hali

Yaklasik 2 gune bir zemine yaydığımız ilave samanlar neticesinde kafesin 10 gün sonraki hali

2. Tavşanlar nasıl beslenir? 

Bu benim bulmakta en çok zorlandığım bilgiydi. Çünkü doğru besinden doğru oranda almazsa ishal olabilir, ölebilirler. Az yeşillik verin ne demek mesela? Çok sinirleniyordum böyle yönlendirmeleri görünce. Biz veterinerimizin önerdiği şekilde besliyoruz 3 aylıkkenden beri. Doktorumuza sorduk artış veya değişiklik yapmamıza gerek olmadığını söyledi. Hep aynı şeyleri yiyorum diye sıkılmaz korkmayın dedi.

 • Sabah 1 salatalık 2 yaprak marul, öğlen 1 yemek kaşığı kuru mama, akşam 1 salatalık 2 marul. (salatalık ve marullar yıkadıktan sonra kurulayıp vermelisiniz sulu verirseniz zararlı. Salatalığı dikey olarak 4’e bölebilirsiniz kokteyllerdeki gibi, rahat yiyorlar.)

 • Gün içinde daima saman kabında saman dolu olacak. (Kuru yonca ile karıştırmayın. Kuru yoncanın limiti var) Saman sindirim sistemini düzene sokan bir besin. Uzun saplı saman bulmaya çalışın. Saman tozu gibi 2-3 cm uzunluğunda parçalardan oluşan samanların çok faydası yok. Biz ilk başlarda ondan bulabilmiştik ama sonra uzun saplı saman bulunca anladık hayvan da daha severek kıt kıt kıtlata kıtlata yiyor. Uzun olduğu için hem dişleri için hem de sindirim ve boşaltım sisteminin düzgün çalışması için faydalıymış. Böylece yediği besinler düzgün paketlenip güzel sevimli karabiber tanesi gibi paketlenmiş yuvarlak kakalar yapabilmesi mümkün. Tavşan b.ku gibi ne akar ne kokar diye bir laf varmış örneğin, öyle olmasını sağlayan en temel besin de saman işte  Zaten ola ki ezerseniz kakasında samanları görebilirsiniz  

 • Günde 1 avuç kuru yonca. (proteini çok yüksek olduğu için fazlası zararlı. İdrar kumu böbrek taşı yapabilir. Kafesinde sabit bir köşeye bir avuç bırakabilirsiniz her gece yatmadan önce örneğin. O bölgeye çiş kaka yapmadığını fark edeceksiniz) 

• Günde yarım havuç. (şekerli olduğu için 1 tanesi fazla gelir. Yine dikey olarak 4’e bölüp verebilirsiniz. Gün içinde istediğiniz zaman verebilirsiniz) Havuç sert olduğundan diş sağlığı için de çok faydalı. 

Bazı günler örneğin ayda bir iki gün değişiklik olsun diye yine de 1 tane maydanoz veya 1 tane dereotu veriyoruz. Önemli olan şu ki tavşanın midesi bir düzene alışınca o düzen dışında yeni bir şeyler vermeniz zararlı olabilirmiş sindirim sistemi için. Yeni bir besin vereceğiniz zaman ufacık mesela 1 adet maydanoz verin, bakın o maydanozu yedi ishal olmadı kakaları yine yuvarlak ve düzgün devam ediyor, çişinin rengi de açık sarı, o zaman sıkıntı yok demektir, bazı günler 1 tane maydanoz verebilirsiniz. Ama elinize geçen her sebzeyi yeşilliği vermeyin. 

Ekmek asla vermeyin. Et, kıyma, pişmiş sebze asla vermeyin. Kurabiye çikolata gibi tatlılar vermeyin. 

Tavşanı kendi kakasını yerken görürseniz önyargılı olmayın o aslında kaka değil. Tavşanların iki tür bağırsağı var birisi besinlerin atılacak olan posasını paketleyen yani gerçek kaka yapan bağırsak, diğeri ise yediği yemekten alması gereken ancak henüz sindiremediği besinleri sindirebileceği formatta paketleyen ve dışarı atan bir bağırsak. İşte ikincisinden çıkanlara kaka değil cecothrope (sekotrop) deniyor ve bunların kokusu da olur. Biz ilk başta anlamamıştık bu tuhaf koku ne demiştik çünkü sekotropların varlığından haberimiz yoktu. Sonra baktık ki onları yiyor. Araştırdığımızda öğrendik bu aslında hiçbir besin israf olmasın almam gereken her şeyi alayım diye çalışan tavşanlara özel bir mekanizma. Bu sekotroplar hem biraz kokabilir hem de üzerlerinde biraz daha parlak bir sıvıyla kaplı gibi olur, biraz daha yumuşak olabilir. Bazı tavşanlar sekotroplarını üzüm salkımı gibi bitişik yuvarlaklar şeklinde yapabiliyormuş ama bizimki öyle yapmıyor tek tek oluyor.

 3. Tavşan çok su içer mi? Evet.

Kafesinde bir köşeye ağır devrilmeyecek oturaklı bir kase içerisinde su koyun ve suyunu her gün değiştirin. Suyun başına geçip lıkır lıkır suyunu içerken genzinden çıkardığı seslere bayılacaksınız viyuk viyuk diye.Özellikle kuru mama yedikten sonra içi yanar bol bol su içer. Sık sık suyun başına geçip dilini ıslatarak tüylerini temizlediğini de göreceksiniz.  

4. Tavşan aşı olur mu? Pire ilacı kullanılır mı? Bizimkini 2 aylıkken veterinere götürmüştük aşıya gerek olmadığını söylemişti sonrasında da sorduğumuzda gerek yok dedi dışarı çıkarmıyoruz evin içerisinde çünkü. Dışarı çıkaracaksanız sormakta fayda var ama veterinerimiz biz yazlıkta tasma ile çimenlerde gezdireceğimizi söylediğimizde öncesinde aşı olsun mu diye sorduğumuzda gerek yok bunların bünyesi çok narin dedi. Pire ilacı filan da siz asla sürmeyin zehirlenebilir dedi. Olur da pirelenirse bize getirin demişti. 

5. Tavşan kafeste sıkılır mı? Siz hic ilgilenmez gidip onu oksamaz veya kafesinden cikarmazsaniz sıkılır. Tavşanınızın sıkılıp sıkılmadığını siz zamanla hareketlerinden anlarsınız. Size güvenene kadar ilk zamanlar siz ona bakarken yan gelip yatmayabilir örneğin. Sonra bakmışsınız kafeste tak diye bir ses, bizimki kendini koyvermiş yan devrilmiş uyuyor. Veya jöle gibi yayılmış hatta bazen köpeklerin yaptığı gibi ayakları yukarı dikmiş nerdeyse öldü mü yoksa diye telaş ettirecek şekilde uyur. Böyle bir uykuya dalabilmesi rahat ve huzurlu olduğunu, güvende hissettiğini gösterir. Gün içerisinde fırsat buldukça kafesinden çıkarın, evin içinde zıplayıp koştursun. Bir yerleri kemirebilir dikkat edin onları sonraki başlıkta açıklayacağım. Ama onun dışında kafes aslında onun evi yuvası veya odası gibi düşünebilirsiniz. Onun özel alanı. Yeter ki ufak olmasın en az 1 metreye 60 cm olsun. 

6. Tavşan evde serbestken nelere dikkat etmeliyiz? 

Prize takılı kablo olmasın. Kemirirse çarpılır ve ölür. Çok yüksek bir yere örneğin bir kanepenin sırtına zıplamışsa ordan yere atlamaya kalkarsa kemikleri kırılabilir. Veya pencereden atlar veya düşerse de ölebilir buna da dikkat etmeniz gerekir.

7. Tavşan eve çiş kaka yapar mı? 

Çişini bizimki halıya koltuğa yapmıyor. 2,5 senede toplam 3-5 sefer olmuştur onda da şunu fark ettik uzun süre dışarda kalmışsa 1 saat gibi, kazıma hareketi yaptığında çişi gelmiş diye anlıyoruz kafesine koyuyoruz hemen orada çişini yapıyor. Sonra çıkarıyoruz tekrar. Ama tuvalet eğitim yöntemi varmış youtube’da bulabilirsiniz. Biz ilk başta biraz kafesinde bir köşeye bir plastik kutu koyalım ona yapmayı öğrensin dediysek de hem yer kaplıyordu kafesinde hayvanın yaşam alanından çalıcak gibi geldi hem de bu dediğim confetti kırpıntılarla o kadar rahat ettik ki gerek duymadık. Evde gezerken kaka bırakıyor mu derseniz tabi ki tek tük halıda görebilirsiniz ama asla bulaşmaz. Süpürgeyle süpürebilir veya faraşla ya da elimi yıkarım ne olacak canım diyorsanız elinizle alıp kafesine atabilirsiniz.

İşte böyle sevgili hayvanseverler. Evinizin neşesi olacak yumuşacık tüylü sevimli tavşanlarinizla mutlu sağlıklı gunler dilerim simdiden.

Bizim kullandigimiz cis pedi, confetti altlik, mama, kuru yonca ve saman fotograflarini yardimci olmasi adina ekliyorum.

Saman (meadow hay) : 

Cis pedi:

Confetti altlik:

Kuru mama:

Kuru yonca (alfalfa hay):